Canada công bố một kế hoạch, được xem là “nước cờ quyết liệt” nhằm hạn chế số lượng người tạm trú và công bố chỉ tiêu nhập cư mới vào tháng 9 năm 2024.
Những năm qua, chính sách nhập cư mạnh mẽ đã giúp Canada trở thành một trong những quốc gia có tốc độ tăng dân số nhanh nhất thế giới. Năm 2023, Canada đã đón khoảng 2,5 triệu người tạm trú mới, gồm những người xin tị nạn, người lao động và sinh viên quốc tế. Quốc gia này còn khuyến khích tỷ lệ nhập cư cao như một công cụ kích thích tăng trưởng kinh tế, chống lại một xã hội đang già hóa, cũng như để lấp đầy chỗ trống trong thị trường lao động.
Song, thời gian qua, tình trạng nhập cư ồ ạt đã tạo ra một cuộc khủng hoảng về nhà ở và chi phí sinh hoạt tại Canada. Tất nhiên một phần là do cơ sở hạ tầng và nguồn tài chính chưa bảo đảm để tiếp nhận số lượng người mới đến quá đông.
Trong nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng, Canada vừa công bố thêm các giải pháp nhằm hạn chế số lượng người tạm trú. Theo Bộ trưởng Nhập cư, Tị nạn và Quốc tịch Canada Marc Miller, tỷ lệ người tạm trú bước đầu sẽ giảm từ 6,2% xuống 5% trong ba năm tới.
“Quyết liệt” trong việc giảm số lượng người lao động tạm thời tại Canada
Canada dự kiến sẽ chào đón 485.000 thường trú nhân mới vào năm 2024 Theo kế hoạch Mức độ nhập cư 2024-2026. Con số này sẽ tăng lên 500.000 vào năm 2025 và 2026. IRCC cho biết việc duy trì Kế hoạch nhập cư sẽ giúp ổn định sự bùng nổ dân số Canada trong việc gia tăng người nhập cư, đồng thời cho phép chính phủ liên bang và tỉnh bang hỗ trợ những người mới đến một cách tốt nhất trong khi cân bằng nhu cầu của dân số hiện tại của Canada.
Tuy nhiên, cho đến nay, Kế hoạch nay không đưa ra bất kỳ mục tiêu rõ ràng cũng như hạn ngạch hồ sơ (Quota) cụ thể đối với các loại giấy phép cho người tạm trú tại Canada, ví dụ như Chương trình Giấy phép lao động tạm thời (Temporary Foreign Work Permit), Giấy phép học tập (study permit), Giấy phép công tác… Điều này dẫn đến hệ quả là số lượng cư dân tạm thời tại Canada tăng đáng kể, đạt tới 2,5 triệu người, tương đương 6,2% dân số vào năm 2023.
Vì vậy, Trong phiên họp báo ngày 21/3, Bộ trưởng Di trú Marc Miller tuyên bố mục tiêu giảm tỷ lệ cư dân tạm thời từ 6,2% xuống còn 5% dân số vào năm 2027. Điều này tương đương với việc giảm khoảng 19% số lượng cư dân tạm thời hiện tại, bao gồm sinh viên, lao động nước ngoài và người xin tị nạn.
Để đạt được mục tiêu nêu trên, chính phủ Canada sẽ:
- Siết chặt các chương trình visa lao động tạm thời;
- Bổ sung hạng mục cư dân tạm thời vào Kế hoạch Mức độ nhập cư với mục tiêu và hạn ngạch cụ thể;
- Đối với sinh viên quốc tế, số lượng visa sẽ bị hạn chế nghiêm ngặt trong 2 năm tới, giảm 35% so với năm 2023. Đây là nhóm chiếm tỷ lệ lớn trong dân số cư trú tạm thời;
- Ưu tiên các đột Draw Express Entry và PNP nhắm mục tiêu đến ứng viên đang là cư dân tạm thời tại Canada.
Bộ trưởng Việc làm Randy Boissonnault nhấn mạnh đây là hành động cần thiết để dần giảm phụ thuộc vào lao động nước ngoài và khuyến khích tuyển dụng lực lượng lao động trong nước.
Canada “siết chặt” tuyển dụng Lao động nước ngoài tạm thời
Kể từ ngày 1/5/2024, Canada sẽ thắt chặt quy định tuyển dụng lao động nước ngoài tạm thời nhằm ưu tiên nguồn lực trong nước, đồng thời điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thị trường lao động khả quan hơn so với thời điểm đỉnh dịch.
Các thay đổi lớn bao gồm:
- Rút ngắn thời hạn hiệu lực của Đánh giá Tác động Thị trường Lao động (LMIA) từ 12 tháng xuống còn 6 tháng như thời điểm trước dịch bệnh để đảm bảo doanh nghiệp nhanh chóng tìm được nhân sự đáp ứng vị trí cần tuyển dụng.
- Hạn chế tỷ lệ lao động nước ngoài mà Doanh nghiệp được phép tuyển dụng thông qua Chương trình lao động tạm thời có mức lương thấp từ 30% xuống 20%, ngoại trừ lĩnh vực Xây dựng, Y tế và Nông nghiệp.
- Yêu cầu các nhà tuyển dụng phải tích cực tuyển người lao động trong nước bao gồm những người xin tị nạn có giấy phép làm việc (work permit) hợp lệ tại Canada trước khi xin LMIA, trước khi đăng ký LMIA để thuê lao động nước ngoài. Đồng thời, tạo cơ hội cho sinh viên quốc tế đang theo học ở Canada.
Một số vấn đề không ảnh hưởng trong việc thay đổi chính sách lao động tạm thời bao gồm:
- Các lĩnh vực có nhu cầu lao động theo mùa vụ như đánh bắt cá, chế biến thực phẩm và du lịch vẫn được hưởng ngoại lệ hạn ngạch theo mùa hàng năm được áp dụng từ 2022, cho phép làm việc tới 270 ngày.
- Người lao động nước ngoài hiện tại sẽ được đảm bảo mức lương phù hợp với lương thị trường qua đánh giá hàng năm và điều chỉnh tăng lương nếu cần.
Đánh giá tác động của việc siết chặt Lao động tạm thời
Quyết định giảm tỷ lệ cư dân tạm thời của Canada là điều có thể dự đoán trước áp lực gia tăng nhanh chóng người nhập cư sau Đại dịch, kéo theo nhiều hệ lụy liên quan đến nhà ở, y tế, giáo dục và phúc lợi xã hội. Đây được xem là giải pháp cân bằng lợi ích của tất cả các bên bao gồm Chính phủ, Công dân, Nhà tuyển dụng và lao động nhập cư Canada.
Về phía Chính phủ: Giải pháp này giúp cho Canada đạt được mục tiêu nhập cư theo Kế hoạch Mức độ nhập cư mà không cần tuyển thêm nhiều lượng người nhập cư mới và hỗ trợ tăng trưởng dân số bền vững tại Xứ sở Lá phong.
Đối với Công dân Canada: Việc hạn chế cấp Giấy phép lao động và học tập cho người nước ngoài sẽ giúp người dân giảm bớt áp lực liên quan đến cuộc khủng hoảng nhà ở và chi phí sinh hoạt tại Canada, đồng thời “xoa dịu” tâm lý chỉ trích Chính phủ trước làn sóng nhập cư ngày càng lớn.
Đối với các Doanh nghiệp: Chính sách này có thể mang đến cơ hội cho các Nhà tuyển dụng trong việc tiếp cận với những ứng viên đã có kinh nghiệm làm việc và có thời gian làm quen với văn hóa Doanh nghiệp tại Canada. Tuy nhiên, nó cũng mang đến thách thức lớn cho các doanh nghiệp và ngành nghề trong các lĩnh vực thiếu hụt lao động, đòi hỏi phải tuyển dụng lao động nước ngoài để đáp ứng nhu cầu phát triển quy mô và nhân lực công ty.
Đối với Người nhập cư: Sự thay đổi này sẽ gián tiếp gia tăng mức độ cạnh tranh giữa các ứng viên định cư tay nghề (bao gồm cả lao động nước ngoài và cư dân tạm thời tại Canada) có nguyện vọng sinh sống và làm việc hợp pháp tại Canada. Đồng thời, chuyển hướng người nhập cư quay trở lại với các loại Visa làm việc cơ bản và những chương trình cung cấp Thường trú nhân trực tiếp như Express Entry (dành cho người nhập cư đang ở Canada), chương trình PNP và Đầu tư Liên bang Start-up Visa (dành cho người nhập cư trong và ngoài Canada), với mục tiêu định cư lâu dài và định cư cùng cả gia đình.
Trong bối cảnh nhập cư Canada với nhiều biến động và có nhiều sự thay đổi lớn, các ứng viên quan tâm đến định cư Canada đã có Ngoại ngữ tốt, chuyên môn cao và khả năng tài chính vững vàng, cần cập nhật kịp thời các thông tin Di trú mới, đồng thời chuẩn bị kỹ lưỡng và nhanh chóng lên kế hoạch định cư sớm để tránh ảnh hưởng bởi những chính sách gây bất lợi cho hồ sơ nhập cư của cả gia đình.
